خازن‌داری که در امیریه مسجد ساخت

همشهری آنلاین – ثریا روزبهانی: خازن‌دار ناصرالدین‌شاه یکی از ساکنان نخستین محله امیریه بود که بعدها به یکی از متمولان و ثروتمندان بزرگ تهران تبدیل شد و حتی برای باقیات‌الصالحات در این محله مسجدی بنا کرد.

خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید

مهدی‌خان معروف به «خازن» جیب ناصرالدین شاه قاجار و همیشه همراه او بود. نصرالله حدادی، تهران‌شناس، در باره شخصیت مهدی‌خان می‌گوید: «ناصرالدین شاه هر زمان که می‌خواست پول خرد یا انعام کمی به شخصی بدهد، به او که داخل جیبش سکه سیاه و سفید داشت، اشاره می‌کرد که مثلاً یک تومان یا یک شاهی به فلانی بده. به همین دلیل، همیشه در جیب مهدی خان پول خرد به وفور یافت می‌شد و هنگامی که راه می‌رفت صدای پول خرد به گوش می‌رسید. همچنین مهدی خان، خواجه انیس‌الدوله، همسر شاه بود. او صدای زیر، دندان‌های‌ریز و اندام کوچکی داشت که به همین دلیل، به او القاب دیگری هم می‌دادند. خانه‌ او ابتدای خیابان فروزش امروزی واقع شده بود و ساکنان امیریه در گذشته این خیابان را به نام او می‌شناختند. مهدی‌خان برای باقیات‌الصالحات ابتدای همین خیابان یک مسجد ساخت که بعدها به نامش معروف شد. مسجد مهدیه امروزی، همان مسجد مهدی خان است.»

بعدها مهدی خان با ستاره خانم که قبلاً صیغه ناصرالدین شاه بود و زیر نظر انسیه خانم، همسر رسمی ناصرالدین شاه در دربار حضور داشت، ازدواج کرد. او بعد از ازدواج با همسرش راهی کربلا شد و همانجا درگذشت حدادی در ادامه می‌گوید: «شرح حال این ماجرا در کتاب “مهدی بامداد” با عنوان شرح حال رجال ایران و کتاب معروف «روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه» محمدحسن خان اعتمادالسلطنه خواند. بعد از فوت مهدی خان، ناصرالدین شاه که از شنیدن خبر ازدواج آنها خشمگین شده بود، به انسیه خانم یا همان انیس‌الدوله مأموریت داد که ستاره خانم را به اقرار وادار کند تا اموال همسرش را لو بدهد. سپس ناصرالدین شاه دستور داد اموالش را به نفع دربار مهر و موم و مصادره کنند. محمدحسن خان اعتمادالسلطنه که روزنامه‌خوان ناصرالدین شاه بود در کتابش نوشته” خدا لعنت کند کسی که چنین‌کاری را به شاه یاد داد.» ناصرالدین شاه همه اموال مهدی را به تعبیر عامیانه بالا کشید و مسجد قدیمی مهدیه که در ابتدای خیابان فروزش فعلی قرار دارد، تنها یادگاری اوست. این خیابان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به نام شهید فروزش نامگذاری شد.»